درایو سرعت متغیر VSD یکی از ابزارهای فرعی پر استفاده در گیربکس ها میباشد که از آن میتوان در انواع گیربکس استفاده کرد ، یک محصول مشابه دیگر این ابزار ، درایو فرکانس متغیر میباشد که از این مدل برای کنترل سرعت و فرکانس درون الکتروموتورها استفاده میشود . کنترل سرعت ، گشتاور ، خروجی و … به علاوه ی تنظیم آنها ، یکی مسائل مهم است که در اکثر صنایع و فعالیت ها مورد توجه قرار گرفته است . از طرفی به دلیل اینکه در بیشتر صنایع بیشتر سرمایه صرف هزینه ی استفاده از انرژی های مختلف میشود ، این مورد نیز در کنار ، نیاز مبرم به کنترل خروجی سیستم از مهمترین دلایلی هستند که از VSD و VFD استفاده میشود . شاید در ظاهر عملکرد این دو دستگاه به یک شکل باشد اما تفاوت های زیادی دارند که در ادامه به آنها میپردازیم :
درایو سرعت متغیر VSD
یکی از پر استفاده ترین ابزارهای فرعی در گیربکس ها ، درایو سرعت متغیر میباشد که وجود آن در بعضی از صنایع مانند کاغذ سازی ، نساجی و … ضروری است و بدون وجود نداشتن آن میتواند باعث خسارت های زیادی شود . از طرفی در سیستم هایی که از درایو سرعت متغیر VSD استفاده میکنند درصد صرفه جویی دستگاه نیز افزایش پیدا میکند . به طور کلی نیاز به کنترل و حتی توقف دور و تولید گشتاور دستگاه در مواقع ضروری ، یکی از مهمترین ویژگی هایی است که گیربکس در بیشتر صنایع باید آن را داشته باشد . با استفاده از درایو سرعت یا VSD ، میتوان به ویژگی دست پیدا کرد . البته که یک ابزار قدیمی نیز برای این کار وجود دارد ، که به آن موتور القایی میگویند ، که در این مورد قفس سنجابی سرعتی ثابت داشته و فاصله بی باری تا باری کامل 3% میباشد ، در حالی که تلرانس VSD تقریبا 0.1% میباشد . با توجه به این مقادیر میتوان به این نتیجه رسید که صرفه جویی در انرژی توسط VSD از موتور القایی بسیار بیشتر بوده و به دنبال آن هزینه های صنایع و فعالیت ها کاهش پیدا میکند .
به طور کلی به سه دلیل از درایو سرعت متغیر استفاده میشود : 1. تنظیم سرعت درایو با توجه به نوع فعالیت و مقدار خروجی مورد نظر 2. تنظیم گشتاور تولید توسط گیربکس برای سازگاری با سایر دستگاه های سیستم 3. افزایش بهره وری و صرفه جویی در مصرف انرژی .
درایو فرکانس متغیر VFD
یک دستگاه مشابه ی دیگر به اسم درایو فرکانس متغیر یا VFD میباشد وجود دارد که از آن بیشتر برای تغییر فرکانس و ولتاژ تولیدی الکتروموتورها میشود . وجود این دستگاه باعث میشود که موتور سریعتر حرکت کند و در نتیجه RPM سیستم افزایش پیدا میکند . البته در صورتی که در آن نوع از فعالیت و صنعت نیاز باشد که فرکانس و ولتاژ الکتروموتور کاهش یابد ، نیز میتوان با ایجاد تنظیمات مربوطه این کار را در سیستم خود اجرا کند . به همین دلایل میتوان گفت که با استفاده از VFD به راحتی میتوانید سرعت موتور خود را هم کاهش و هم افزایش دهید .
این دستگاه متشکل از 6 دیود میباشد که در مجموعه شبیه به یک شیر های یک طرفه در سیستم های لوله کشی عمل کیند ، یعنی اینکه این دیود که تنها اجازه میدهند که جریان انرژی فقط در یک جهت مشخص شده ، ایجاد شو. .. یکی از مهمترین ویژگی های این دستگاه این است که ما میتوانیم با خاموشو روشن کردن دیود 6 فالس جریان را تولید کنیم و هر کدام از فازهای ولتاژی بیشتر مثبت باشد آن ولتاژ جاری میشود . به عنوان مثال در صورتی که ولتاژ فاز یک بیشتر مثبت باشد این فاز جریان پیدا میکند ولی در صورتی که ولتاژ فاز دوم بیشتر مثبت شود ، ولتاژ اول متوقف شده و ولتاژ دوم جریان پیدا میکند